Każdy, kto czytał Harrego Pottera kojarzy postać dementora, który wysysa z człowieka wszystkie pozytywne wspomnienia, a na końcu składa pocałunek śmierci wysysając duszę. Jest tu lekka analogia do depresji. Chory przestaje widzieć jakiekolwiek pozytywne aspekty swojego życia, co powoduje, że traci energię na cokolwiek, nawet na życie. Jeżeli chory trafi na jakiś problem życiowy, którego nie będzie w stanie rozwiązać, może widzieć rozwiązanie w samobójstwie.
Jak rozpoznać, czy mam depresję?
Możesz czuć długotrwały smutek, lub nie czuć nic. Chory nie potrafi się cieszyć, nie ma na nic energii, czuje duże zmęczenie nawet bez wysiłku, które to zmęczenie nie przechodzi po odpoczynku czy po wyspaniu się. Osoba chorująca przestaje wierzyć w siebie, a przyszłość widzi w czarnych barwach. Nierzadko dochodzą objawy psychosomatyczne, czyli coś pacjenta boli, a jak próbuje zbadać przyczynę u lekarza, okazuje się że wszystko jest w porządku. Chory może mieć myśli samobójcze, a nawet plany samobójcze. Aby sprawdzić, czy to może być depresja, można skorzystać ze skali Depresji Becka, która jest narzędziem przesiewowym i nie stanowi diagnozy, ale można dzięki niej sprawdzić, czy nic nam nie jest, czy jednak warto skorzystać z pomocy specjalisty. Należy dodać, że chora osoba może na zewnątrz maskować objawy, a nawet się uśmiechać i „dobrze bawić”, a po powrocie odchorowuje.
Zobacz więcej o: Depresja u dziecka
Czym jest depresja i gdzie można ją leczyć.
O depresji mówimy, kiedy stan, w którym nic nam się nie chce i nic nas nie bawi występuje już ponad dwa tygodnie oraz utrudnia nam życie. Taki stan wymaga leczenia, a żeby się leczyć, należy udać się do lekarza. Możemy iść do psychiatry i nie wymaga to skierowania (nawet w przypadku lekarzy przyjmujących na NFZ), ale możemy także iść do lekarza pierwszego kontaktu i u niego leczyć depresję. Aby skorzystać z pomocy profesjonalisty tak szybko jak to możliwe, warto skorzystać z ofert prywatnych placówek, na przykład psycholodzy24. Pamiętaj, że lekarzy obowiązuje tajemnica lekarska i nikt się nie dowie o tym, że masz problemy psychiczne, jeśli sam(a) o tym nie powiesz. Jeżeli masz myśli i plany samobójcze, konieczna może być hospitalizacja w szpitalu psychiatrycznym, która w tym przypadku ratuje życie pacjenta. Pobyt w szpitalu psychiatrycznym nie jest wyrokiem. Nigdzie nie ma rejestru, w którym można sprawdzić, czy ktoś się leczył. Nie dostaniesz „żółtych papierów”. Nie zwolnią cię z pracy (jeśli tak by się stało, jest to przestępstwo i należy się udać do sądu pracy).
Leki leczą, a nie otumaniają.
Lekarz może przepisać leki i nie należy bać się ich stosowania. Leki mają pomóc. Nie ogłupiają i nie zmieniają osobowości. Leki antydepresyjne nie uzależniają i nie otępiają. Istnieje ryzyko, jak w przypadku innych leków, efektów ubocznych, ale wtedy wystarczy skontaktować się z lekarzem i lek lub dawka zostaną zmienione, aby nie szkodzić. Dobrze dobrany lek pomaga, a nie szkodzi. Ułatwia funkcjonowanie. Barbiturany i benzodiazepiny to nie jest pierwszy wybór (lekarze są bardzo ostrożni w przepisywaniu „happy pills” z uwagi na ich potencjał uzależnieniowy). Prawdopodobnie lekarz zaleci leki ssri lub snri, a jeśli występują również psychozy, to dołączy neuroleptyki. Jeżeli okaże się, że depresja po podaniu leków przejdzie w manię, diagnoza zostanie zmieniona na chorobę afektywną dwubiegunową, a leki zostaną zmienione na normotymiczne (np lit). Warto omawiać każdą reakcję na lek z lekarzem, który dostarczy więcej informacji, czy „tak ma być”, czy to efekt uboczny. Należy pamiętać, że ssri i snri nie należy odstawiać z dnia na dzień (schodzi się z dawek powoli) i nie należy tego robić bez konsultacji z lekarzem. Pamiętaj, aby nie prosić psychologa czy psychoterapeuty o leki, ponieważ leki może przepisać wyłącznie lekarz.
Psychoterapia a depresja
Kiedy mamy nieco wyregulowaną lekami chemię w mózgu, warto, aby rozszerzyć leczenie o psychoterapię, aby nauczyć się żyć w sposób zdrowszy. Wybierając psychoterapeutę zwróć uwagę na nurt w jakim prowadzona jest terapia. Pamiętaj, że jeżeli psychoterapeuta nie wzbudził twojego zaufania, zawsze możesz spróbować pójść na wizytę do innej osoby. Przed rozpoczęciem terapii zastanów się, jakie problemy najbardziej utrudniają Twoje życie, abyś mógł je na terapii „przepracować”. Każdy terapeuta proponuje na jednym z pierwszych spotkań spisanie „kontraktu terapeutycznego”, w którym ustalisz z terapeutą, jak będzie wyglądało twoje życie po zakończeniu terapii i kiedy uznasz, że terapia ci pomogła. Psychoterapia zapobiega nawrotowi choroby po zakończeniu leczenia. Dzięki niej odzyskujemy kontrolę nad własnym życiem.
Zobacz więcej o: Terapia dla nastolatków online
Podsumowanie
Depresja jest chorobą śmiertelną, którą można skutecznie leczyć. Ważne, aby regularnie brać leki i nie opuszczać spotkań z psychoterapeutą. Jeżeli mamy plany samobójcze- najlepiej od razu udać się do szpitala. Pamiętaj, że lekarza, psychologa i psychoterapeutę obowiązuje tajemnica zawodowa, z której zwolnić może tylko sąd. Nikt się nie dowie o twoich problemach, dopóki sam o nich nie powiesz. Specjaliści są po to, aby ci pomóc i nie obawiaj się skorzystania z ich pomocy. Nie wiesz gdzie zacząć? Psycholodzy24 mają sprawdzonych i zaufanych specjalistów.
Autor: Angelika Maria Piątkowska