Oswoić swój lęk – czym są zaburzenia lękowe?

/ / Czytelnia

Choć strach i lęk to emocje, które towarzyszą nam na co dzień w różnych sytuacjach, w pewnych przypadkach przyjmują one zbyt zintensyfikowaną formę. Długotrwale utrzymujące się uczucie lęku może wiązać się z rozwinięciem zaburzeń lękowych, na które podatne są zarówno dzieci, młodzież, jak i dorośli. W procesie stawiania diagnozy oraz leczenia danych schorzeń nieodzowna jest próba przyporządkowania konkretnych symptomów do wskazanych w Międzynarodowej Klasyfikacji Chorób i Problemów Zdrowotnych ICD-10 (2008) jednostek chorobowych. Umożliwia to nazwanie niedającego się niekiedy zrozumieć lęku, potwierdzenie danych objawów, a także zapoznanie się ze skutecznymi metodami leczenia konkretnych zaburzeń.

ICD-10 wyróżnia następujące zaburzenia lękowe:

  • Zaburzenia lękowe w postaci fobii – pojawiający się w tej grupie lęk jest spowodowany wystąpieniem określonych, realnie niegroźnych, sytuacji. Ich przykładem są np. agorafobia (strach przed przebywaniem na otwartej przestrzeni), fobie społeczne (strach przed oceną innych), klaustrofobia (lęk przed przebywaniem w zamkniętych małych pomieszczeniach), a także wiele innych zaburzeń będących specyficznymi postaciami fobii.
  • Zaburzenia lękowe z napadami lęku – cechują się występowaniem ataków paniki, które nie są zależne od konkretnych sytuacji, przez co bywają trudne do przewidzenia.
  • Zaburzenia lękowe uogólnione – wiążą się z występowaniem nadmiernego niepokoju, który jest trudny do opanowania, a przy tym towarzyszy pacjentom przez większość czasu, niezależnie od danych sytuacji.
  • Zaburzenia depresyjne i lękowe mieszane – ich cechą charakterystyczną jest wystąpienie zarówno objawów depresyjnych, jak i lękowych bez wyraźnego wskazania na jednoznaczną diagnozę depresji lub konkretnego zaburzenia lękowego.
  • Zaburzenia obsesyjno-kompulsyjne – to stale pojawiające się natrętne myśli powodujące wyraźny dyskomfort oraz zachowania, które mają na celu redukcję lęku i cierpienia.
  • Zaburzenia adaptacyjne – polegają na wystąpieniu dużego lęku oraz niepokoju w odpowiedzi na duże zmiany zachodzące w życiu.
  • Lęk przed separacją w dzieciństwie – pojawia się jedynie w sytuacji separacji od osób znaczących. Warto pamiętać, że występowanie tego lęku jest rozwojowe, o ile jego intensywność i natężenie nie utrudnia funkcjonowania społecznego.
  • Mutyzm wybiórczy – tym, co go charakteryzuje, jest emocjonalna wybiórczość polegająca na tym, że dziecko lub dorosły rozmawia w pewnych sytuacjach, natomiast w innych przestaje mówić.

Z uwagi na wyjątkową złożoność, jaką wyróżniają się zaburzenia lękowe, warto zdawać sobie sprawę z rozmaitych objawów, które mogą zwiastować rozwój jednostek chorobowych. Są to chociażby symptomy poznawcze i emocjonalne (np. przewlekłe zmęczenie, stres, niepokój czy zmniejszenie umiejętności skupienia uwagi oraz koncentracji), somatyczne (np. bóle brzucha, głowy, mięśni lub hiperwentylacja), a także behawioralne w postaci nadmiernej ruchliwości bądź jej obniżenia się. Pragnąc oswoić swój lęk, warto udać się na wizytę do psychiatry lub psychologa, którzy pomogą w rozpoznaniu zaburzeń, proponując też konkretne metody leczenia. Zapraszamy do naszej poradni w Warszawie!